Bình luận ván cờ hay: Nộ mục Kim Cương

Tác giả: Tiểu Hắc Thủ
Biên dịch: Mai Quý Lân

Những năm thập niên 60-70 của thế kỷ trước,Thượng Hải Hồ Vinh Hoa với sức cờ mạnh mẽ,như sóng lớn chảy tràn đã gần như không có đối thủ trên kỳ đàn Trung Quốc.Các chức quán quân toàn quốc đều lần lượt rơi vào tay của Hồ Vinh Hoa trước sự bất lực của quần hùng bốn phương.Cái ngày vinh quang điểm đúng 10 lần liên tiếp giành vòng nguyệt quế đã ngày một cận kề,danh hiệu "Thập liên bá" huyền thoại thoại làng cờ Trung Quốc đang ngày một tới gần hơn bao giờ hết.Khắp cả dải Trung nguyên rộng lớn không có quá số người đếm đủ trên lòng bàn tay có thể đương cự nổi Hồ Vinh Hoa.

Mùa hạ năm 1976,Hồ Vinh Hoa được mời tham dự giải đấu "Trung Nam hợp tác khu" diễn ra giữa các cao thủ hàng đầu của 4 tỉnh thành là Quảng Đông,Hồ Bắc,Bắc Kinh và Thượng Hải.Lẽ tất nhiên,Hồ Vinh Hoa sẽ là ứng cử viên số 1 để giành giải quán quân.Thế nhưng trên thực tế,Hồ Vinh Hoa đã bị đánh bại và người đã ghi dấu ấn đặc biệt trong chiến tích lừng danh đó chính là cao thủ trẻ số 1 của TP Vũ Hán là Liễu Đại Hoa.Khi đó Liễu mới 26 tuổi còn Hồ đã 31 tuổi.Bốn năm sau (năm 1980) trong cuộc chiến giải cá nhân toàn quốc ở Tứ Xuyên với giai thoại "Mộng đoạn Lạc Sơn thành" một lần nữa Liễu Đại Hoa đã tước đi vinh quang của Hồ Vinh Hoa,chính thức chấm dứt thời kỳ thống trị làng cờ của "Thập liên bá" mở ra một cục diện tranh hùng rực rỡ về sau cho kỳ đàn Trung Quốc.

Liễu Đại Hoa từ đó được biết đến với tư cách là một kỳ vương,đã 2 lần giành chức quán quân toàn quốc vào các năm 1980 và 1981.Lối chơi hung hãn,tấn công mãnh liệt của ông được đúc kết gọi là "Bát Sát thuần phong".Ngoại danh của Liễu khi đó là "Tây Sở bá vương".Ba mươi lăm năm sau,Liễu Đại Hoa vẫn còn tiếp tục chinh chiến kỳ đàn...

Bây giờ ông đã bước sang độ tuổi 65,kỳ phong đã có nhiều suy giảm.Tuy không thể một lần trở lại đỉnh cao nhưng không vì thế tài nghệ của ông lại không còn được người ta xem trọng.Trong bối cảnh hiện nay Hồ Bắc đang thiếu người,Liễu Đại Hoa vẫn phải mang trọng trách,khoác chiến bào ra trận,xả thân vì quê nhà.Có những khi thất bại nhưng cũng có lúc bản sắc anh hùng trở lại với 1 lối chơi hào sảng,mạnh mẽ không ngừng.

Nay xin giới thiệu 1 ván đấu rất hay của "Tây Sở bá vương" Liễu Đại Hoa đánh bại ngôi sao trẻ Tạ Tĩnh của Thượng Hải vào tháng 2 năm 2015 trong Giải tuyển chọn "Chu Trang Bôi 2015" đã thể hiện được phần nào phong thái tiến thủ của ông với 1 góc nhìn đầy dữ dội,tinh thần hăng hái,nội lực phát lên truyền cảm hứng sâu sắc đến người xem:

Tạ Tĩnh (Thượng Hải) tiên thua Liễu Đại Hoa (Hồ Bắc)

Chơi ngày 08/02/2015 tại Giải tuyển chọn cúp "Chu Trang Bôi 2015" ở Giang Tô.





Năm 2015,giải cờ tướng "Chu Trang Bôi" thi đấu giao hữu giữa các đại sư 2 bờ eo biển Đài Loan sẽ chính thức được cử hành tại TP Đài Bắc.Theo quy định sẽ chọn 4 kỳ thủ đại diện cho Đài Bắc và 4 kỳ thủ đại diện cho đại lục Trung Quốc tham gia VCK.Trước đó vào tháng 2 ở Giang Tô,giải tuyển chọn"Chu Trang Bôi 2015" của đại lục Trung Quốc sẽ được tiến hành tổ chức.Tham dự giải có tất cả 32 kỳ thủ Nam xuất sắc nhất trên Bảng anh hùng hiện nay.Liễu Đại Hoa là người nhiều tuổi nhất tham chiến.

Vòng đầu tiên,Liễu Đại Hoa phải dụng đến cờ nhanh mới có thể hạ nổi "Giang Nam tài tử" Vương Bân để lọt tiếp vào vòng 2.Vòng 2,Liễu Đại Hoa đụng trúng Tạ Tĩnh,cựu quán quân Trung Quốc 2013 và là đệ tử chân truyền của "Thập liên bá" Hồ Vinh Hoa.Tạ Tĩnh lúc này đang có danh phận rất cao trên làng cờ và được coi là "Tiểu tư lệnh",ý nói sẽ kế tục sự nghiệp lừng lẫy của sư phụ mình.

Nhân sĩ làng cờ ai cũng cho rằng Đặc cấp đại sự Liễu sẽ khó toàn mạng trong cuộc chiến này.Thế nhưng bằng tài năng và khí phách kiêu hùng của nhân vật đã từng lăn lộn kỳ đàn trong suốt 40 năm qua,Liễu Đại Hoa đã khiến dư luận phải đảo chiều.Với tôn chỉ xuyên suốt trận đấu là trong lòng chỉ biết đánh và đánh,lựa chọn đấu pháp cứng rắn,đối công mạnh mẽ,Liễu Đại Hoa một lần nữa hoành đao lập mã,chém ngã 1 đối thủ mạnh và khiến kỳ đàn phải thất kinh.

1.B7.1 B7.1
2.P8-5 M8.7

Bên Đỏ sau nước đi đầu đã lập Pháo đầu có ý muốn chuyển trận hình trở thành Ngũ Thất Pháo tiến tam binh vốn là sở trường của Tạ Tĩnh."Tiểu tư lệnh" kỳ phong chắc chắn,cương nhu tương tế không muốn mạo hiểm đưa cờ vào hình thế khác lạ để đối công với Liễu Đại Hoa vốn nổi tiếng nhờ sở trường công sát.Bên hậu ngoài cách tiến binh trở thành Đối binh cục,phần nhiều xu hướng sẽ dẫn về cuộc Pháo đầu đối Bình Phong Mã thì có thể lựa chọn đi P2-3 hình thành Tốt Để Pháo sẽ có sự đối kháng riêng.

3.M2.1 V3.5

Nước thứ 3,bên Đen thay đổi nước đi,vốn dĩ có thể trực tiếp đi M2.3 để tạo thành Bình Phong Mã nhưng Liễu Đại Hoa lại biến chiêu liền bay Tượng phải trước,cấu tứ rõ ràng đã có sự tránh né sở trường chơi Ngũ Thất Pháo của đối phương.Nếu đổi lại mà đi M2.3 tất bên Đỏ sẽ M8.7 X1-2 X9-8 B9.1 P2-3 M7.8 X1.1 lập tức quay về thế trận mà Tạ Tĩnh rất thành thạo.Liễu Đại Hoa e rằng rất khó xoay sở để phản tiên.

4.P2-3 M2.4

Lúc này vì Liễu Đại Hoa không đi như ý muốn,Tạ Tĩnh phải nghĩ cách triển khai nhanh cánh phải bèn bình Pháo lộ 3 để chuẩn bị xuất Xe nhanh.Bấy giờ bên Đen mới bộc lộ rõ ý đồ liền nhảy M2.4 hình thành "Thiết pháp" Quải Giác Mã nghênh chiến.Đây là 1 cách ứng phó khá linh hoạt của Liễu Đại Hoa.Trong ván đấu với Triệu Hâm Hâm thì Liễu Đại Hoa cũng đi sau và chủ động tạo ra cục diện gần tương tự,bên Đen có nhiều sức để phản công hơn.Nhiều cao thủ làng cờ cho rằng nước thứ 4,bên Đỏ vẫn lên đi M8.7 trước nếu bên Đen tự tiện nhảy M2.4 bên Đỏ sẽ lợi nước X1.1 để chuẩn bị bình ra nhằm vào con Mã đó mà tấn công,chắc sẽ nắm phần hơn.Vì vậy thông thường khi bên Đỏ đi M8.7 đa phần đều hình thành cục diện Trung Pháo tiến tam binh đối Bình Phong Mã.

5.X1-2 P8-9

Bình Pháo biên là nước đi chính xác,nhờ vậy có thể tận dụng nước đi X9.1 giữ Mã sau này.Đó chính là sách lược quay quanh Quải Giác Mã làm mồi nhử để chờ đợi thời cơ.Nếu bên Đen đổi lại mà đi X9-8 giữ Pháo lập tức bất lợi.Diễn biến như sau: Bên Đen X9-8,bên Đỏ X9.1 P8.4 M8.7 X1-3 X9-6,Đỏ tiên.

6.X9.1 X9.1
7.X9-6 X1-3
8.X2.4 ...

Tạ Tĩnh tiến Xe cánh phải lên hà,chậm rãi hữu lực,mục đích chính là để chuẩn bị trùng Xe sang bắt Mã hình thành thế trận tấn công liên hoàn.Ngoài cách này ra trong ván đấu năm 2012 giữa Lý Hiểu Huy và Bốc Phụng Ba tại Giải đồng đội Giáp cấp liên tái 2012 thì bên tiên Lý Hiểu Huy đã chọn cách đi X6.6 rất hung hãn và nhiều sáng tạo.Hai bên sẽ ngay lập tức hình thành thế trận đôi công rất phức tạp.Có lẽ Tạ Tĩnh không muốn mình phải mạo hiểm như vậy nên sử dụng tuần hà Xe cho vững chắc.

8.... B3.1
9.X2-6 B3.1 (!)

Liễu Đại Hoa đứng trước nguy cơ Quải Giác Mã của mình bị tấn công,trầm tĩnh nghĩ cách ứng phó.Trong thực chiến Liễu lão bất ngờ xuất chiêu "Đằng không khí tử" bỏ Mã giục Binh cực hay làm bất ngờ ngay chính cả đối thủ của mình.Đây là chiêu thức khó thể kiểm soát cục diện sau này.Kể cả bên tiên,bên hậu sau khi tiếp nhận đều khó phán đoán thắng thua.Kiểu phế quân này không phải kiểu có thể nhập cục ngay mà chỉ là "Đằng không khí tử",bỏ quân chiếm thế nhưng mông lung về xu hướng phát triển của ván cờ.Người chủ động phế quân sẽ như đi trên mây,chập chờn khó tả.Gần như đa phần dựa theo cảm giác chơi cờ để quyết định nước đi.Có thể thấy tinh thần quyết chiến,phong thái mạnh mẽ của Liễu Đại Hoa không hề kém năm xưa là bao.

Lục lại tài liệu của làng cờ chợt phát hiện ra rằng vào năm 2009 trong cuộc chiến giữa Triệu Quốc Vinh và Thân Bằng tại Giải Cửu Thành Trí Nghiệp Bôi cũng đã xuất hiện kiểu phế quân này nhưng vì bên Đen tấn công không chính xác,phát lực không đủ mà dẫn đến thua trận.Vì vậy cách chơi này của bên Đen nhìn chung tiềm tàng nhiều hậu họa.Nhưng nhìn toàn cục dễ thấy nếu bên Đen họ Liễu mà chùn bước,chọn cách né tránh,đi cờ bình ổn hơn sẽ dẫn đến 1 cục diện tương đối bất lợi .Diễn biến như sau: M4.6 P5.4 S6.5 B7.1 M6.5,P3-7 (!) Đỏ chiếm nhiều ưu thế.

10.Xt.4 X9-4
11.X6.7 S6.5
12.B1.1 P2-4
13.X6-8 P9.3
14.P5/1 X3.4

Sau một loạt nước đi,hai bên đều triển khai theo ý đồ định sẵn.Liễu Đại Hoa mượn sự hy sinh của quân Mã mà tranh thủ tốc độ ra quân,tranh giành cục diện rất gay gắt,thể hiện cái nhìn toàn cục rất dữ dội và không khoan nhượng.Lúc này bên Đen các quân mạnh đã vào thế ổn chắc,lại có thêm Tốt 3 độ hà trợ uy,Pháo biên tấn kích diệt Tốt kiểm soát cánh bên.Tạ Tĩnh tuy hơn quân nhưng vị Xe hơi kém,Pháo Mã cánh phải chưa thể lâm trận.Tạ Tĩnh nghĩ ra cách phế binh rồi lại thoái Pháo đầu nhường đường là nước đi tinh tế,sâu xa.Công lực rõ ràng không tệ.Nhược bằng để bên Đen thuận đường dùng Pháo biên nhằm Tốt thì khó khăn sẽ càng khó khăn hơn.Ngoài ra với nước cờ này,Tạ Tĩnh còn đang ấp ủ âm mưu phục đi P3-7 kích Xe giải nguy.Liễu Đại Hoa với sự mẫn cảm bao năm về lẽ nào lại không nhìn ra ý đồ đó,lập tức thăng Xe tuần hà tránh trước.

15.V7.5 X3-6
16.P5-9 P9.1
17.B5.1 B3.1
18.B9.1 X6-3
19.P9.5 B9.1
20.S6.5 B9.1
21.X8/4 P9-8
22.P3-4 B3-4

Đi tới nước cờ này,bên Đen về căn bản đã ở thế đối công không thể hòa hoãn.Vì Mã biên của Tạ Tĩnh chưa thể nhảy lên giáp chiến nên về lý thuyết thì bên Đỏ vẫn chiếm lợi hơn.Tạ Tĩnh trầm ngâm suy tính nghĩ ra nước cờ P3-4 khá hay,chuẩn bị đi M1/3 để chạy trước.Bây giờ tới phiên bên Đen đi quân,Liễu lão có 2 sự lựa chọn hoặc sẽ đi P8.1 hoặc sẽ đi B3-4.Hai cách đi đều có sự lợi hại riêng nhưng theo đánh giá chung,sâu xa nhất vẫn là nước cờ P8.1,bên Đen có thể dễ dàng khống chế được cục diện.Tuy nhiên trong thực tế,Liễu Đại Hoa cho rằng việc rời Tốt mở mặt Xe sẽ tiện bề tập kích giành phần thắng.Nhưng đó có lẽ là quyết sách sai lầm của ông khiến cho bên Đỏ có cơ hội giải thoát vòng vây.

23.M8.9 V5/3
24.B5.1 B9.1
25.M1/3 P8/2

Tạ Tĩnh lợi dụng nước cờ có phần bất cẩn của Liễu Đại Hoa lập tức nhảy Mã biên để chuẩn bị tiến lên phối hợp với Xe Pháo tuyến trên.Bên Đen bắt đầu cảm thấy có áp lực liền thoái Tượng phòng thủ từ xa chứ không ham bắt Mã.Việc thoái Tượng này ngoài tác dụng phòng thủ nó còn có thể mở đường cho Pháo Đen nhập trung oanh kích lại.Có lẽ vì tính được nước cờ này mà Liễu lão mới đi B3-4 ở nước trước đó.Sự nôn nóng cầu thắng của ông đã phản tác dụng vì bên Đỏ có nước cờ B5.1 phế Tốt giải phóng sự nguy hiểm ở cánh bên.Nhìn lại nước cờ thứ 22 của Liễu Đại Hoa có thể nhận ra rằng nước đi P8.1 chẹn chân Mã trước mới đúng là thượng sách.Nếu đi được nước đó,bên Đen sẽ không phải bận tâm tới việc có thể vây chết Mã sau này,ung dung thong thả để dàn trận tấn công.Bây giờ bên Đen buộc phải thoái Pháo về hà tránh đổi để còn giữ lại biến hóa có lợi.Đó là cách đánh rất ngoan cường và là cơ hội cuối cùng của Liễu lão.

26.B5.1 M7.5
27.X8-5 M5/7
28.P4.1 P4-5
29.P4-1 B4.1
30.M9.7 (!) ...

Đoạn công thủ sau đã chứng tỏ "Đằng không khí tử" là thủ đoạn rất khó dùng.Nó như 1 con dao hai lưỡi.Có thể tận dụng để kết liễu đối thủ và ngược lại có thể đả thương chính bản thân mình.Bản thân Liễu Đại Hoa là 1 kỳ thủ ở đẳng cấp cao nhưng đứng trước sự hỗn loạn của cục diện cũng không tài nào khống chế nổi.Tạ Tĩnh chỉ vận mấy nước cờ đã ăn được Tốt biên,nhảy M9.7 vô cùng uy lực hóa giải gần hết công thế của Liễu Đại Hoa.Lúc này bên Đỏ đã hơn quân,nếu không có biến cố nào bất ngờ xảy ra,bên Đỏ sẽ từ từ xiết chặt vòng vây nhờ lợi thế hơn quân để giành thắng lợi.Tạ Tĩnh bay Mã biên che chắn là rất hay và sâu sắc vì nếu tiện tay đi S5.6 ăn Tốt lập tức bên Đen sẽ X3.5 Tg5.1 X3-6 thắng bại sẽ khó dự đoán hơn.

30.... X3/1 (!)
31.P9/1 M7.5
32.X5-2 X3-2
33.P9-2 M5.6 (!)

Liễu Đại Hoa với phong thái mạnh mẽ,can trường không cam chịu bó buộc đã thoái Xe để mở đường cho Mã mình lao lên lần cuối.Tạ Tĩnh dốc sức phòng thủ tuyến hà,cố gắng đẩy lui đợt tấn công nguy hiểm này.Nước 32,Liễu Đại Hoa bình Xe bỏ Pháo quyết liều sinh tử.Nước 33,Liễu tiến Mã bịt Xe là nước cờ bắt buộc phải đi để thực hiện đường kiếm cuối cùng.Một chiêu khá độc nhằm liên kết 4 quân Xe Pháo Mã Tốt liên công đánh úp cánh bên của Tạ Tĩnh.Bước ngoặt và cao trào của cuộc chiến sắp sửa diễn ra.Áp lực tâm lý đè nặng lên phía "Tiểu tư lệnh"

34.M7.5 (?) ...

Và trong khoảnh khắc quyết định thắng thua của toàn ván,Tạ Tĩnh đã không còn giữ được sự sâu xa nhạy bén của mình như trước để có tính ra nước cờ M7.8 đầy ảo diệu có thể dập tắt hoàn toàn hy vọng của đối phương.Thực chiến Tạ lại xuất ra một nước cờ khá yếu (M7.5) và phải trả 1 cái giá rất đắt,dẫn đến cục thế đôi bên đảo chiều nhanh chóng.Thử phân tích sẽ thấy nếu Tạ Tĩnh đi M7.8 sẽ hiệu quả ra sao:

a.M7.8 X2-3 Tg5-6 P5-4 Tg6-5 bên Đỏ hữu kinh vô hiểm chiếm ưu
b.M7.8 M6/8 B9.1 X2-3 M8/7 B3-2 B9-8 X2-1 P1.6 V7.9 M9.7 (!) Đỏ ưu dễ thắng

34.... B4.1
35.S5/6 X2.6
36.S4.5 M6.7
37.P1.6 S5/6
38.P1/8 M7.5 (!)
39.Tg5-4 M5/7
40.P1-6 X2-4
41.Tg4.1 X4/1
42.Tg4.1 S4.5

Liễu Đại Hoa nắm được cơ hội trời cho đã phát động thế công đầy dũng mãnh.Bên Đỏ Tạ Tĩnh vì sai lầm trí mạng của nước đi M7.5 thiếu tích cực đã không kịp trở tay,trơ mắt nhìn bên Đen tung hoành Xe Mã Tốt đại náo cửu cung.Nước 38,Liễu tung Mã phá Sĩ là thủ đoạn phế quân thường thấy,đơn giản nhưng hiệu quả đã đánh sập hệ thống phòng thủ của Tạ Tĩnh.Các nước tiếp theo dù bên Đỏ ra sức phòng ngự buộc lòng bỏ Pháo diệt Tốt giải nguy nhưng vẫn không tài nào thoát khỏi sự bao vây của Liễu lão.Nước 42 sau khi đẩy được Tướng của bên Đỏ lên lầu 3,Liễu Đại Hoa nhẹ nhàng bổ Sĩ củng cố hậu phương,nước cờ đầy tinh tế lão luyện.Nếu như vội vàng tham ăn Mã mà đi X3-7 hậu quả thật khó lường vì bên Đỏ có nước M5.3 S4.5 X3-7 V3.1 P2/1 (!) bên Đỏ phục tuyệt chiêu P2-3 đánh trả cực cao.

43.M5.3 X4/5
44.Mt/5 X4-5
45.P2-3 M7/9
46.M3.1 X5.1 (!)

Tình thế nguy nan,khó lòng sáng suốt !.Nước 44,Tạ thoái Mã trấn trung không được hay lắm vì như thế sẽ bị động khó đi,có thể đổi thành X2-4 tương đối là ngoan cường.Liễu lão xuất chiêu ra đòn cũng cực kỳ hung mãnh,không chỉ có sự liều lĩnh mà còn không kém phần tinh xảo,khéo léo.Thay vì trực tiếp dùng Pháo ăn Mã lấy lại quân,ông lại đi X5.1 điểm huyệt mới là cao tay hợp với nguyên tắc "Quân chết không vội ăn,giành thế là chủ chốt".

47.Tg4/1 X5-6
48.Tg4-5 X6-7
49.X2/1 M9/8
50.X2.1 X7-5
51.M5/7 M8/6
52.Tg5-6 X5.2 (Đen thắng)

Nhờ tác dụng của việc khống chế quân mà bên Đỏ đã tiện đường ăn lại Pháo lại có công thể Pháo đầu quá mạnh.Hai bên tuy ngang quân nhưng thắng bại thì đã quá rõ ràng.Bên Đỏ Tạ Tĩnh ba quân bất lực chỉ còn biết lặng im chờ chết.Sau khi bên Đỏ thu Mã về nhà đã bảo toàn lực lượng.Tạ Tĩnh chống thêm mấy nước nữa tới hiệp 52,Liễu Đại Hoa tiến Xe truy sát mới chịu nhận thua.Sau ván này,Tạ Tĩnh mất hết tinh thần,ván sau Liễu Đại Hoa lại dễ dàng thắng tiếp.Tổng kết Liễu Đại Hoa vượt qua nhà quán quân Trung Quốc 2013 với tỷ số 4-0 để hiên ngang lọt vào vòng TK.Đáng tiếc sau đó lại bị "Thiên Mã vương" Mạnh Thần kích bại,mất đi cơ hội vào nhóm Tứ cường để góp mặt tại VCK của giải "Chu Trang Bôi 2015".

Điều đáng nói không phải là thắng thua trong 1 ván cờ mà là tinh thần quyết đấu và tư tưởng tiếp cận cuộc chơi.Trong thi đấu đỉnh cao chỉ cần tinh thần có sự suy giảm,chủ quan khinh địch,thiếu quyết tâm và bạc nhược mưu cầu lập tức có thể thua ngay.Ngược lại nếu dốc sức cầu tiến,can trường tấn công vẫn có thể tự mình tạo lên kỳ tích.Liễu Đại Hoa năm nay đã 65 tuổi,không còn ở thời kỳ đỉnh cao phong độ,khó thể trụ vững trong nhóm đầu của Dịch Lâm giới nhưng lòng hăm hở chiến đấu trên bàn cờ của ông thì vẫn còn rất đáng coi trọng.Ván cờ nghênh chiến Tạ Tĩnh bằng Quải Giác Mã,dũng mãnh tung ra "Đằng không khí tử",dữ dội phong ba chiến thắng đối thủ trong sự ly kỳ khúc chiết,ẩn tàng cao thâm xứng đáng là 1 danh cục đáng xem và nghiền ngẫm.